Con sóc là một loài động vật có lông và cái đuôi dài, thuộc bộ gặm nhấm (Rodentia). Có nhiều loài sóc khác nhau, sống ở các châu lục như Châu Mỹ, Âu-Á, Châu Phi và cả Úc. Sóc có thể ăn hạt, quả, côn trùng và các loài có xương nhỏ. Sóc thường sống trên cây hoặc dưới đất, tùy theo loài. Sóc có kích thước từ 7cm đến 75cm và cân nặng từ 10g đến 8kg.
Đặc điểm của loài sóc
Loài sóc có nhiều đặc điểm nổi bật như sau:
- Chúng có thân hình mảnh dẻ, đuôi xù rậm lông, mắt to và móng vuốt cong. Bộ lông của chúng có nhiều màu sắc khác nhau, từ đỏ, đen, xám cho đến trắng.
- Chúng có kích thước khác nhau tùy theo loài, từ 7cm đến 75cm và từ 10g đến 8kg.
- Chúng sống ở nhiều môi trường sống khác nhau, từ rừng mưa nhiệt đới đến sa mạc bán khô cằn, chỉ không có ở khu vực cận địa cực và các sa mạc khô nhất.
- Chúng chủ yếu là động vật ăn thực vật, với thức ăn là hạt và quả, nhưng nhiều loài cũng ăn cả côn trùng và các loài có xương sống nhỏ.
- Chúng có răng cửa lớn để gặm nhấm và răng hàm để nhai. Răng cửa của chúng phát triển ra trong suốt cả cuộc đời.
- Chúng có thị lực và hệ thống cảm quan tốt, giúp chúng leo trèo và né tránh các mối nguy hiểm. Nhiều loài cũng có ria mép hay lông trên các chân để tăng khả năng cảm nhận.
- Chúng sinh sản 1 đến 2 lần mỗi năm, với số lượng con non sinh ra không đồng nhất sau 3-6 tuần. Các con non sinh ra trần trụi, không răng, mù và yếu ớt. Chỉ có con mẹ chăm sóc con non.
- Chúng có tính cộng đồng hoặc đơn độc tùy theo loài. Các loài sống trên cây thường là đơn độc, trong khi các loài sống trên mặt đất thường sống thành bầy.
- Chúng có thói quen dự trữ thức ăn trong các hang hay khe nứt để chuẩn bị cho mùa đông. Chúng có thể nhớ được vị trí của khoảng 95% thức ăn mà chúng đã giấu.
Con sóc sống ở đâu?
Loài sóc sống ở khắp mọi nơi trên thế giới, trừ các vùng cực lạnh và sa mạc khô cằn. Chúng sống ở rừng, đồng cỏ, vườn cây, công viên, và thậm chí còn có mặt ở những khu vực có nhiều người sinh sống. Một số loài sóc còn được con người nuôi dưỡng trong nhà như một thú cảnh. Trong họ sóc gồm có loài sóc bay, sóc cây, sóc chuột và cầy thảo nguyên. Một số loài sóc sống trên cây, trong khi một số loài khác sống trên mặt đất hoặc trong hang đất. Sóc là loài bản địa ở Châu Mỹ, lục địa Á-Âu và Châu Phi, và được con người giới thiệu đến Úc.
Con sóc ăn gì?
Sóc là loài động vật ăn tạp, có thể ăn cả thực vật và động vật. Tùy theo loài và môi trường sống, sóc có thể ăn các loại thức ăn sau:
- Các loại hạt như đậu phộng, óc chó, hạnh nhân, hạt điều, quả phỉ, v.v. Sóc thích ăn các loại hạt giàu carbohydrate, chất béo và protein.
- Các loại nấm như nấm cục và nấm sò.
- Hạt giống.
- Rễ.
- Hạt.
- Cỏ và lá.
- Quả nhỏ, chủ yếu là quả mọng dại.
- Côn trùng như sâu bướm và dế.
- Trứng chim.
- Chuột, thường là các loài nhỏ hơn và chuột con (hiếm khi).
- Thằn lẫn và rắn nhỏ (hiếm).
Sóc cũng có thể ăn các loại rau củ như cà chua, cà rốt, xà lách, v.v. và các loại trái cây như chuối, táo, lê, đu đủ, kiwi, v.v.. Sóc cũng thích ăn đồ ngọt như sữa chua, bánh sữa, bánh ngọt (ít đường). Tuy nhiên, bạn không nên cho sóc ăn quá nhiều đồ ngọt vì có thể gây hại cho sức khỏe của chúng.
Sóc tìm thức ăn bằng cách dùng mũi để ngửi và mắt để nhìn. Chúng có khả năng leo trèo và nhảy rất tốt. Chúng thường tìm thức ăn trên cây hoặc dưới đất. Sóc có thói quen dự trữ thức ăn trong các hang hay khe nứt để chuẩn bị cho mùa đông. Chúng có thể nhớ được vị trí của khoảng 95% thức ăn mà chúng đã giấu.
Có bao nhiêu loài sóc trên thế giới?
Theo tổng hợp của WWF Coca-cola River Basin, có khoảng 285 loài sóc trên thế giới. Họ Sóc (Sciuridae) là một họ động vật có vú gặm nhấm, bao gồm các loài sóc cây, sóc đất, sóc bay, sóc chuột và sóc khổng lồ. Các loài sóc có kích thước, hình dạng, màu sắc và tập tính khác nhau, phù hợp với môi trường sống của chúng. Các loài sóc phân bố rộng khắp trên các châu lục như Châu Mỹ, châu Âu, châu Á, Châu Phi và cả Úc.
Loài sóc nào sống ở Việt Nam?
Có nhiều loài sóc sống ở Việt Nam. Một số loài sóc phổ biến và được yêu thích ở Việt Nam là:
- Sóc đất: Loài sóc này có bộ lông nâu sọc vằn hông, sống ở các mỏm đá, cánh đồng hay đồng cỏ. Chúng ăn các loại hạt và trái cây, có khả năng đứng trên hai chân sau và xây các hang có hình núi lửa.
- Sóc bông: Loài sóc này có bộ lông xám, xám đen hay xám nâu, đuôi xù to và đẹp mắt. Chúng ăn các loại trái cây, củ quả, lá, vỏ cây, côn trùng và động vật nhỏ. Chúng sống thành từng cặp riêng lẻ trên các cây cổ thụ.
- Sóc lửa: Loài sóc này có bộ lông màu đỏ rực rỡ, thu hút sự chú ý của nhiều người. Chúng ăn các loại trái cây, hạt và côn trùng. Chúng hoạt động vào ban ngày và xây các tổ lớn trên cây.
- Sóc đen Côn Đảo: Loài sóc này là loài đặc hữu của Việt Nam, chỉ sống ở quần đảo Côn Đảo. Chúng có bộ lông màu đen bóng, dài khoảng 25 cm và nặng khoảng 300 g. Chúng ăn các loại quả mọng dại và lá non.
- Sóc bay: Loài sóc này có bộ lông nhiều màu sắc khác nhau, từ nâu, xám, đen cho tới trắng. Điểm đặc biệt của chúng là có một tấm da giữa hai chân trước và hai chân sau, giúp chúng có thể nhảy từ cây này sang cây khác. Chúng ăn các loại hạt, quả và côn trùng.
Loài sóc có nhiều vai trò quan trọng trong tự nhiên. Chúng là một phần của chuỗi thức ăn, cung cấp thịt và lông cho các loài ăn thịt và con người, cũng như phân bón cho đất, giúp duy trì và phát triển các loại cây có quả và hạt, đặc biệt là các loại cây hạt dẻ. Chúng là những người kiểm soát côn trùng, giảm thiểu sự phát tán của các loại sâu bệnh và giữ cho cân bằng sinh thái. Những con sóc tạo ra các hang ổ, cung cấp nơi trú ẩn cho chính chúng và nhiều loài khác, như chim, bọ, ếch, rắn và thậm chí là cáo. Ngoài ra, chúng còn giúp tăng cường sự đa dạng sinh học, bằng cách duy trì sự phong phú của các loài cây và động vật trong môi trường sống của chúng.
